Transkrypcja nagrań to proces polegający na przekształceniu słów mówionych na tekst pisany. Para się tym specjalista, który uważnie odsłuchuje nagranie i zapisuje właściwie każde wypowiedziane słowo. Jest to zadanie, które znajduje użycie w wielu branżach, w tym w nauce, biznesie, prawie że czy dziennikarstwie.

W przypadku nagrań o charakterze formalnym, takich jak wywiady, konferencje, wykłady, a także rozmowy biznesowe, transkrypcja daje możliwość na precyzyjne uchwycenie wszystkich szczegółów wypowiedzi, które w późniejszym czasie mogą być analizowane, archiwizowane albo wykorzystywane do budowy raportów czy artykułów. Dzięki transkrypcjom możliwe jest też udostępnienie treści mówionych osobom, które mają trudności ze słuchem lub w sytuacjach, gdzie niezbędne jest zaprezentowanie treści w formie pisemnej.

Zalety transkrypcji nagrań obejmują szeroką przystępność informacji a także sposobność ich przetwarzania w sposób łatwiejszy do późniejszej analizy. Przekształcenie nagrań na tekst daje możliwość prostsze przeszukiwanie treści, co ma bardzo duże znaczenie w przypadku długich wykładów, seminariów, szkoleń czy spotkań biznesowych. Po przekształceniu nagrania w formę tekstową można łatwo wyłonić najistotniejsze informacje, oraz przygotować notatki, które będą pomocne w dalszym przetwarzaniu danych (dodatkowe informacje: stenogram cennik). Ponadto tekstowa forma jest często wygodniejsza do udostępniania i przechowywania, w przeciwieństwie do plików audio, które zajmują więcej miejsca na nośnikach danych i mogą być trudniejsze do przeszukiwania.

W zależności od potrzeb transkrypcje mogą być wykonane w różnych formatach, na przykład z pełnym zapisaniem wszystkich słów, łącznie z przerwami, zacięciami czy dźwiękami tła, bądź w wersji skróconej, gdzie rejestrowane są tylko bardzo istotne wypowiedzi. Zwykle transkrypcje takie są wykorzystywane przez osoby zajmujące się badaniami naukowymi, dziennikarzami, którzy relacjonują wydarzenia na podstawie wywiadów, oraz w biznesie prawniczej do przygotowywania dokumentów z rozpraw sądowych czy negocjacji. Także w nauki transkrypcje wykładów i seminariów pomagają studentom w nauce oraz pozwalają na lepsze przyswajanie materiału.

Współczesne technologie ułatwiają proces transkrypcji, oferując oprogramowanie, które w sposób automatyczny przekształca nagrania mowy na tekst. Choćby takie narzędzia są szybkie, ich dokładność może być ograniczona, w szczególności w sytuacji skomplikowanych nagrań, w których pojawiają się różne akcenty, zakłócenia tła czy techniczne trudności. Dlatego, pomimo postępu technologicznego, wiele osób wciąż decyduje się na ręczną transkrypcję, w szczególności w sytuacjach, gdy jakość tekstu musi być w szczególności wysoka i precyzyjna.

Zobacz także: transkrypcja do sądu.